(Door: Marleen Vermeulen en Millie van der Heijden, beide vitaloog, aangesloten bij de NGvV)
Je kent het vast: je loopt de supermarkt in met een boodschappenlijstje vol gezonde producten. Maar als je bij de kassa staat, ligt er opeens een zak chips, een chocoladereep en een fles frisdrank in je mand. Hoe gebeurt dat toch? En nog belangrijker: hoe kun je het voorkomen?
De supermarkt is geen neutrale plek. Het is een omgeving vol verleidingen, slimme marketingtrucs en eindeloze keuzes. Daarnaast is je brein geprogrammeerd op calorierijke producten. Maar met een beetje voorbereiding kun je jezelf wapenen tegen deze ‘jungle’ en met een gezonde vangst thuiskomen. Ga mee op supermarktsafari en ontdek hoe jij de regie kunt pakken over je eigen gezondheid.
De supermarkt: een uitdagende jungle
Supermarkten zijn meesterlijk ontworpen om je zo veel mogelijk te laten kopen. Ongezonde snacks en frisdranken krijgen de mooiste plekken in de winkel: op ooghoogte of vlak bij de kassa, waar je in de rij staat en snel iets extra’s pakt. Aanbiedingen op koekjes en chips verleiden je met lage prijzen, terwijl groenten en fruit veel minder in de aanbieding zijn.
Daarnaast speelt je eigen situatie mee. Misschien ga je snel na je werk boodschappen doen, terwijl je honger hebt en gestrest bent. Of je neemt de kinderen mee, die zich al snel vastklampen aan alles met een felgekleurde verpakking.
We willen allemaal gezonder eten, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Je motivatie en kennis (de wil en het weten) zijn vaak niet genoeg als de omgeving tegen je werkt. Toch zijn er manieren om in deze uitdagende omgeving de controle te houden.
Jager-verzamelaarsbrein
Ons brein is geprogrammeerd om snel calorieën te verkrijgen, een overlevingsinstinct dat ons in de moderne supermarkt vaak in de weg zit. Net zoals je op een safari geen onbekende vruchten zou eten, helpt het om bewust te zijn van deze instincten om verleidingen te weerstaan en gezondere keuzes te maken.
Drie stappen voor een succesvolle supermarktsafari
Met de juiste voorbereiding en strategie kun je de supermarktjungle trotseren. Zie het als een safari: je kunt niet zomaar het veld in zonder plan en bescherming. Dit zijn je drie stappen om gezonde keuzes te maken.
Stap 1: Bereid je voor op je missie
Net zoals een safari begint het met een goede voorbereiding. Dat geldt dat ook voor een supermarktbezoek. Hoe beter je voorbereid bent, hoe makkelijker het wordt om gezonde keuzes te maken.
- Ga nooit met honger naar de supermarkt. Honger maakt je extra vatbaar voor impulsaankopen. Eet eerst iets kleins, zoals een stuk fruit of een handje noten.
- Maak een boodschappenlijstje. Weet van tevoren wat je wilt kopen en houd je eraan. Een lijstje helpt je om verleidingen te weerstaan.
- Bepaal je doelen. Wat wil je écht in je mand stoppen? Stel jezelf de vraag: draagt dit product bij aan mijn gezondheid of is het een impuls?
- Koop van de ongezonde producten alleen die producten die je een 10 zou geven. Dus niet omdat het toevallig in de aanbieding is.
Stap 2: Navigeer slim door de winkel
Eenmaal in de supermarkt is het tijd om strategisch te werk te gaan. Weet waar de gevaren liggen en hoe je ze kunt vermijden.
- Begin in de groente- en fruitafdeling. Vul je mand eerst met verse, gezonde producten. Zo heb je minder ruimte (en budget) over voor ongezonde keuzes.
- Blijf bij de randen van de winkel. In de buitenste gangen vind je vaak de minst bewerkte producten, zoals groenten, fruit, brood en zuivel. De middenpaden staan vol met snacks en frisdrank. Vooral hele bewerkte producten die je gezondheid geen goed doen.
- Weersta aanbiedingen. Twee halen, één betalen klinkt aantrekkelijk, maar het leidt vaak tot ongezonde aankopen. Bedenk: zou je dit product kopen als het niet in de aanbieding was?
- Koop zoveel mogelijk producten zonder etiket. En als het een etiket heeft, met zo min mogelijk ingrediënten.
Stap 3: Creëer een gezonde thuisomgeving
De safari stopt niet bij de supermarkt. Je vangst moet ook thuis voor je werken. Maak van je keuken een omgeving die gezonde keuzes ondersteunt.
- Zorg dat gezonde opties vooraan staan. Zet fruit op tafel en vul je koelkast met kleurrijke groenten. Bewaar koekjes en snacks op een plek waar je niet snel bij kunt.
- Vermijd verleiding thuis. Als je geen ongezonde snacks in huis hebt, kun je er ook niet naar grijpen. Het klinkt misschien als een dooddoener, maar is het meest effectief.
- Maak gezonde keuzes makkelijk. Snijd groenten alvast, kook een pan soep voor de week, of leg yoghurt, fruit en noten klaar als gezonde snack.
Waar liggen de kansen?
Het is niet jouw schuld dat gezonde keuzes soms moeilijk zijn. De supermarkt en de voedselomgeving maken het je bepaald niet makkelijk. Maar zolang die omgeving niet snel verandert, kun jij de regie pakken met deze strategieën.
Elke gezonde keuze die je maakt, is een stap vooruit. Kleine veranderingen, zoals water in plaats van frisdrank drinken of een extra portie groenten aan je maaltijd toevoegen, maken al een groot verschil. En onthoud: je hoeft niet perfect te zijn. Zolang je bewust blijft van je doelen, ben je al goed bezig.
Jij hebt de regie
De strijd tegen welvaartsziekten begint op jouw bord, en jouw bord begint in de supermarkt. Met een goede voorbereiding, slimme navigatie en een ondersteunende thuisomgeving kun je de controle terugpakken. Het is tijd om op safari te gaan en te laten zien dat gezonde keuzes ook in een ongezonde omgeving mogelijk zijn.
Pak je boodschappenlijstje, trek je schoenen aan, en ga op avontuur. Jij hebt de regie.
Ga jij de uitdaging aan? Probeer de supermarktsafari zelf en ontdek hoe jij gezonder kunt eten, zonder je te laten verleiden door marketingtrucs. Want wat je op je bord legt, bepaalt jouw gezondheid.